ONDERZOEKT
ONDERZOEKT
Optimalisering van dieselmotoren
Dieseltechniek Dreumel van Joop van Zonsbeek is gespecialiseerd in het optimaliseren van dieselmotoren. Op de eigen Steyler testbank worden de resultaten van zichtbaar in de koppelkrommes terwijl op de weg de echte resultaten zichtbaar worden. Joop claimt behoorlijke verbeteringen van de prestaties en tegelijkertijd besparingen tot 15% aan brandstof. Dat klinkt bijna te mooi om waar te zijn.
Dieseltechniek teruggebracht tot ‘gewoon je gezonde verstand gebruiken’, dat is hoe Joop van Zonsbeek het omschrijft. Joop heeft een schat aan ervaring opgedaan met dieselmotoren met al hun verschillende brandstof inspuitsystemen door de jaren heen. Hij is een specialist die bij menig dealer bovenaan het lijstje staat als er problemen opgelost moeten worden. We zien in de werkplaats nog het ouderwetse sleutelwerk. Complete motorblokken liggen uit elkaar en we zien kromme drijfstangen, gebroken krukassen en ander technisch leed. Naast het oplossen van storingen en het herstellen van mechanische fouten, heeft Joop echter nog een missie, namelijk het optimaliseren van dieselmotoren. Door in de software wijzigingen aan te brengen en bijvoorbeeld andere injectoren toe te passen, realiseert hij flinke verbeteringen.
“We verbreken geen verzegeling, maar we verbeteren wel hier en daar zaken”
Kilo aardappels
Joop: ,,Als je een kilo aardappels koopt dan verwacht je een kilo aardappels toch? Dat kun je controleren door de aardappels te wegen. Laten we dat nou eens doen met een truck. Stel je koopt een 500 pk sterke vrachtwagen, dan verwacht je toch dat er ook echt 500 pk uit zo’n motor komt? Op de testbank blijkt dat helaas lang niet altijd het geval te zijn’’. Van Zonsbeek zegt dat hij hard- en software uitwisselt maar zelf niet aan programma’s gaat schrijven. “We verbreken geen verzegeling, maar we verbeteren wel hier en daar zaken, doordat we zien dat de truckfabrikanten ruime marges nemen om toch vooral binnen de emissie-eisen te blijven. Alle begrip hiervoor, maar dan krijg je dat er één protocol wordt gevolgd voor alle toepassingen. En juist die toepassingen verschillen nogal. Want of je nu op de lange afstand rijdt, zoals Hesselman grotendeels doet, of je hebt een huisvuilauto, de Euro 6 motor die erin ligt, voldoet aan één en hetzelfde protocol. Een grote gemiddelde deler zeg maar. Dan is het dus logisch dat dat niet het optimum is dat haalbaar is binnen de marges die de emissie-wetgeving biedt. Wij kunnen hier een zekere optimalisatie bewerkstelligen. Niet alleen voor DAF.”
Meten is weten
De DAF XF480 Euro 6 trekker die op de testbank staat blijkt in de hoogste versnelling, dus inclusief het zogenaamde Top Torque, 2260 Nm te leveren. Dat zou 2500 Nm moeten zijn en dat scheelt dus nogal wat. Overigens is dat niet uniek voor DAF want volgens Joop leveren ook Volvo, Scania, Mercedes en MAN trucks op de testbank regelmatig dezelfde teleurstellende resultaten op. ,,En dat ligt beslist niet aan de testbank want die is gekalibreerd en gecontroleerd,’’ aldus Joop. Door een aanpassing van de software waarbij het inspuitmoment en de hoeveelheid brandstof worden aangepast, lopen vermogen en koppel op tot prachtige waarden. ,,Verder passen we soms andere injectors toe, bijvoorbeeld in het geval van DAF de ATE injectors van een EEV op een Euro-6. Daarmee halen we prachtige resultaten waar onze klanten erg tevreden over zijn,’’ aldus Van Zonsbeek.
Hesselman
Een van die tevreden klanten is Hesselman uit het Twentse Enter, dit bedrijf rijdt al sinds jaar en dag met DAF trucks. Koen Koenderink legt uit hoe hij bij Joop van Zonsbeek terecht kwam. “We rijden al jaren met DAF trucks, al sinds 1972. Dus we voelen wel aan wanneer er iets niet klopt. Da’s was met een 460-er het geval. Die trok een lege semi-dieplader om een gestrand busje op te halen. Maar bij de eerste de beste klim in Duitsland verloor hij veel te veel snelheid.” Dus Koen naar de dealer. Die zei: zet ‘m hier maar op de vermogensbank. Heb je gelijk, dan betalen wij, zo niet dan betalen jullie. De bank liet tot verbazing van Koenderink een perfect lopende DAF zien. “Toen hadden we al een veel te lage brandstofopbrengst en een te lage turbodruk zelf gemeten”, zegt Koenderink. “De DAF in kwestie genereerde 1800 Nm max en leverde 100 pk minder dan opgegeven.” Koenderink legt uit dat bij Zonsbeek alles goed kwam, en de DAF nu weer de 80 km /h haal aan het eind van een willekeurige oprit bij een GVW van 40 ton. “Zoals Joop zegt, bij andere merken zie je dit ook wel eens.”
DAF V8?
Koenderink stelt ons in de gelegenheid om zelf even een proefrit te maken. De volumetrailer is geladen en na enkele bochten stellen we vast dat er zeker flinke lading in zit. Opvallend is dat bij de geringste verandering van de stand van het gaspedaal, de truck vooruit gaat, de reactietijd is welhaast verbazingwekkend. Daarbij trekt de truck zodanig stevig door, dat we ons in een Scania V8 wanen, niet in een DAF XF 460 met 750.000 kilometer op de klok.
Reacties truckmerken
Uiteraard leggen we dit verhaal voor aan de technische specialisten van, in dit geval Scania en DAF. Beide zijn niet gecharmeerd van het aanpassen van de software en de beide merken melden dan ook meteen dat dit soort optimalisaties het einde van de garantie betekenen. DAF schrijft aan BIGtruck:
Alle motoren die de fabriek verlaten, worden uitgebreid getest om er zeker van te zijn dat ze aan alle specificaties voldoen; onder andere ten aanzien van koppel en vermogen. Het gemis van maar liefst 73kW/100 pk, is voor ons niet anders te verklaren dan dat er een foutieve meting heeft plaatsgevonden óf dat er een serieus technisch mankement aan de motor was. De motoren die DAF ontwikkelt en ‘af fabriek’ levert zijn door-en-door beproefd. Dat garandeert een lange levensduur en een optimaal brandstofverbruik én zorgt ervoor dat de motoren aan de strenge emissienormen voldoen. Als motoren door derden worden getuned, kunnen wij niet meer instaan voor de levensduur, het brandstofverbruik en de emissies en vervalt de fabrieksgarantie. We zullen in overleg met de collega’s van Sent Waninge in contract treden met de klant om hierover nog eens van gedachten te wisselen.